Održavanjem javnog časa o sudski utvrđenim činjenicama o genocidu u Srebrenici, 11. jula 2017. završena je osma Škola tranzicione pravde Fonda za humanitarno pravo.
Školu su pohađali studenti/kinje prava, političkih nauka, ekonomije, istorije, bezbednosti, kao i aktivisti/kinje organizacija za ljudska prava, omladinski radnici/e, advokatski i sudski pripravnici/e. Tokom nekoliko sedmica, oni su stekli znanja o raspadu Jugoslavije i oružanim sukobima koji su ga pratili, institucionalnim i naporima nevladinih organizacija da žrtvama i društvima pruže priznanje i omoguće pristup pravdi i istini, doprinosu Haškog tribunala i domaćih sudskih procesa, kao i o sudski utvrđenim činjenicama o operaciji Oluja, opsadi Vukovara, i zločinima na Kosovu. O ovim temama polaznici su razgovarali sa istoričarkama Radinom Vučetić i Marijanom Tomom, stručnjakom za međunarodno humanitarno pravo Ivanom Jovanovićem, profesorom na Pravnom fakultetu Univerziteta Union Sašom Gajinom, kao i sa istraživačima FHP-a.
Ove godine, škola je bila posvećena sećanju na žrtve srebreničkog genocida. Širenjem znanja o sudski utvrđenim činjenicama mladim građanima i građankama Srbije FHP je želeo da doprinese priznanju i naše odgovornosti i njihovog stradanja. Zbog toga je predavanje o događajima u i oko Srebrenice tokom jula 1995. godine bilo održano upravo na dan godišnjica genocida u Srebrenici. Polaznici i polaznice su tog 11. jula saznali šta je o događajima za vreme i nakon pada Srebrenice utvrdio Haški tribunal, kako je tekla srebrenička operacija, kako su o događajima u Srebrenici svedočili preživeli, gde su i kada pronađene masovne grobnice sa telima žrtava i zašto je pred dva međunarodna suda zaključeno da je u Srebrenici počinjen genocid.
Takođe, polaznici su sećanju na žrtve doprineli i svojim radovima, u kojima su se osvrnuli na njihova svedočenja i u kojima su pokazali da li su i kako te žrtve danas vidljive, kao i kako Srbija pristupa obavezi da kazni sve koji su bili umešani u njihovo stradanje. Posebno im se dopalo obrađivanje studija slučaja, a preporučili su i posete mestima stradanja. Iako smatraju da je neformalno obrazovanje o mehanizmima suočavanja sa prošlošću i sudski utvrđenim činjenicama o počinjenim zločinima potrebno i važno, polaznici i polaznice istakli su da je za istinsko suočavanje sa istinom neophodno da lekcije o prošlosti postanu sastavni deo formalnog obrazovnog programa.
***
Škola tranzicione pravde je program neformalnog obrazovanja o sudski utvrđenim činjenicama o ratnim zločinima koji su počinjeni tokom oružanih sukoba u bivšoj Jugoslaviji, potrazi žrtava za istinom, podrškom i priznanjem, kao o i stvaranju garancija neponavljanja sukoba izbacivanjem iz institucija onih pojedinaca koji su odgovorni za počinjene zločine.
